Türkçe dersi ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda kullanılan ders kitaplarında yer alan metinlerde ve etkinliklerde iletişimin güçlü yönü olarak görülen nezaket bağlamında kullanılan kalıp ifadelerin incelenmesinin amaçlandığı bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelenmesi kullanılmıştır. Bu yöntemden hareketle Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2022-2023 eğitim- öğretim dönemi için kullanılması kabul edilen Türkçe ders kitaplarında yer alan okuma ve dinleme/ izleme metinleri incelenmiş, araştırmada tema sonunda yer alan serbest okuma metinleri araştırmaya dâhil edilmemiştir. Araştırma doğrultusunda incelenen metinlerdeki nezaket işlevi taşıyan kalıp ifadelerin ders kitaplarında karşılaştırmalı olarak analizi yapılmıştır. Nezaket değeri kapsamında kullanılan kalıp ifadelerin ölçüt olarak belirlenmesinde üç alan uzmanının görüşleri temel alınmıştır. Bu görüşler doğrultusunda tematik nezaket ifadeleri listesi oluşturulmuş, ders kitaplarındaki nezaket ifadeleri listeye göre incelenmiştir. Türkçe ders kitaplarında tespit edilen nezaket kalıplarının kullanımları bağlam içerisinde ele alınarak çalışma sonunda raporlaştırılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda ders kitaplarında yer alan toplam 128 okuma ve dinleme/ izleme metni incelenmiştir. Araştırma sonucunda ortaokul Türkçe ders kitaplarında nezaket görevine sahip kalıp ifadelerin en fazla kullanıldığı kademe 5. sınıf ders kitabının olduğu tespit edilmiştir. Ders kitapları arasında nezaket içerikli kalıp ifade kullanımına en az yer verilen ders kitabı ise 8. sınıf ders kitabı olarak ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen genel sonuçlara bakıldığı zaman ise Türkçe ders kitaplarında yer alan okuma ve dinleme/ izleme metin ve etkinliklerinde yer alan nezaket içerikli kalıp ifadelerin sınıf düzeyleri arasında dengeli bir dağılıma sahip olmadığı görülmüştür. Ders kitaplarında yer alan gerek temalarda gerekse metin ve etkinliklerde sistematik bir kullanımının olmadığı sonucuna varılmıştır.

Konuşma, bireyin duygularını, düşüncelerini, isteklerini, hayallerini, bilgi birikimini ve gözlemlerini iletmek için kullandığı en etkili iletişim aracıdır. Konuşma becerisinin geliştirilmesi, öğrencilerin Türkçenin estetik zevkini keşfetmelerine ve doğru, etkili bir şekilde kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur. Aynı zamanda günlük hayatta karşılaşacakları problemleri yorumlayıp değerlendirebilme becerilerini de geliştirmelerine olanak tanır. İletişim sürecinde önemli bir role sahip olan konuşma becerisi, öğretmenler için bilgi aktarımının temel aracı olarak kabul edilmektedir. Ancak öğretmenlerin konuşma kaygısı yaşaması, sınıf içi iletişimi olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, bu araştırma öğretmen adaylarının konuşma kaygısını çeşitli değişkenler açısından ele almayı amaçlamaktadır. Araştırmanın amacı, İlköğretim öğrencilerinin konuşma becerilerini geliştirme yöntemleri belirlemek ve bu konuda alınabilecek tedbirler hakkında bilgi sağlamaktır. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi, hem eğitim literatürüne hem de Millî Eğitim Bakanlığı'na önemli katkılar sunabilir. Ailede ve okullarda konuşma becerilerini geliştirmek için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Özellikle okul öncesi eğitim süreci, ilkokulda konuşma becerilerini geliştirme çalışmalarıyla bir temel oluşturmaktadır. Konuşma, yaşamımızda ve özellikle eğitim hayatımızda büyük bir öneme sahiptir. Etkili bir eğitimle bireylerin daha kolay ve etkileyici bir konuşma kültürü ve becerisi kazanabileceği düşünülmektedir. Yapılacak etkinliklerin kapsamı ve etkililiği, öğrencilerin konuşma becerilerini etkileme açısından büyük bir öneme sahiptir. Toplumun her sektöründe sıkça kullanılan konuşma, insanlar arasında iletişim kurmanın en önemli yöntemlerinden biridir. Özellikle eğitim hayatı başlayan öğrenciler için konuşma becerisi, iletişim yolunu etkili bir şekilde kullanabilmek adına önem arz etmektedir. Dolayısıyla iletişim becerisi, eğitim ve öğretim sürecinde öğrencilere özel bir önem verilmesi gereken bir konudur. Bu çalışmanın amacı ilkokul öğrencilerinde konuşma becerilerinin gelişimini destekleyen çeşitli yöntemleri incelemek ve analiz etmektir. Etkin iletişim, çocuğun gelişiminin temel bir bileşenidir; akademik başarılarını, sosyal etkileşimlerini ve genel öz güvenini etkileyebilir.

The pathway that should be followed in a child's self-development has always been a subject of debate. In the communication age, where control over everything has become more challenging, this issue has gained even more significance. With the advancement of internet and television technologies in a globalized world, the influence of parents on their children is no longer absolute. In pedagogical literature, discussions on internal discipline and self-control are increasing. A child first interacts with the family and learns self-perception from their immediate environment, namely their parents and other family members. An individual who completes their initial education within the family also acquires a certain level of religious knowledge. If the family is religious, the child tends to be religious; if not, the child automatically adapts to the family members and may not be religious. From this perspective, the education provided within the family and communication with the child is of significant importance for the child’s development. Every person is necessarily a member of a family and inherently communicative. According to anthropologists, humans are obliged to live within family life. Since the beginning of their existence, humans have never lived solely for themselves nor led a life that only concerns themselves. A child born into the smallest communication group we call a family actually learns from their parents what it means to be “human.”

This study aims to reveal the opinions of classroom teachers working in public schools in Diyarbakır regarding the techniques and methods they use while teaching science lessons and to reveal the methods and techniques they apply. Data was collected using the interview form prepared by the researcher. In this study, which adopted a qualitative research method, the data obtained were analyzed using the descriptive analysis method. When the results of the research are examined in general, it is seen that the teachers stated that they did not find the science education at the university sufficient. However, it was observed that they received sufficient support for teaching science courses through in-service training after becoming teachers. When the methods and techniques used by teachers in science lessons were examined, it was revealed that the most frequently preferred method was plain instruction. While explaining the reasons for the teaching methods they preferred, the teachers participating in the research stated that their suitability for the subject and achievements was an important factor.

Yılmaz H., İnce M. S., (2023). Çocuk Edebiyatında Mekân, Doğa ve Şehir. İstanbul: Erdem